kaamuusu sintina

Kaamuusu sasaba

info@alhajipastor.com

caw ga waani Soŋay/Zarma ciine ba faaba ay ga.

ciinayze ibooba no go banda ga ka.

Da ni gonda tontoni wala hanseyaŋ

ma yooje iri ga +32492408621

  • A (yaŋ) (ma) : Dandi Soŋay Zarma ciine hantumiize sintina.
  • A (ay)(wsif): Afari boro hinzante wanetaray tubuko, Muusa to ga fatta no a cora ka ga hâ.
  • A (mtub): Afari boro si tubuko. A si boori zanka ma albeeri wow.
  • A (yaŋ) (mtub):1) (nahaw) Afari borosi tubuko. A hima ni ma koy walla. 2) Afari boro hinzante wanetaray tubuka. A nooro wi. 3) Afari boro hinzante tubuko. A koy habu.
  • A (tuuy]): Sanniize no kaŋ boro ga ci ga tu ceeyaŋ se. (nahaw) Tuuyaŋ kaŋ boro ga te ceeyaŋ banda gane boro go no.<A! Ay go ga ka> Naam. A! Ni no ga ay ce Tondi?.
  • A’a (abada/ey)(tuuy): Sanniize no kaŋ i ga ci ga wanjay cabe wala ga sanni fo ka. A’a si koy iri bande.
  • Abaara(a/ey/yaŋ) (ma) : Hari hi bambata no, Abaara ra na yaawarancey ga naaru.
  • Abada â’â/habada(tuuy): Sanniize no kaŋ boro ga tu nda hããyaŋ se ga cabe kaŋ manti ya-din no.Abada almaney mana koy kuray.
  • Abada (teeb): Ba ce fo.Boro mana hima ga hayra kayna, abada.
  • Abada (teeb): Waati kulu. Da boro ga naaru boro katto ma bara boro ga, abada.
  • Abajada (a/ey/yaŋ)(ma): Hantumiizey kulu marganta kaŋ i ga ciine fo hantum nda.Dandi Soŋay Zarma ciine sinda kala hantumiize waranza. a b c d e f g h i j k l m ŋ ɲ n o p r s t u w y z hantumiize sintina à ã Ẽ ẽ Ĩ  ĩ Õ õ Ũ ũ aa ee ii oo uu nd nz ng nk,nt gw kw ŋw ŋw dw aw,iw ay ey oy.
  • Abalkade (a/ey/yaŋ)(ma): Fuula deene cuttikoy kaŋ gonda hanga alhaali yaŋ. Don wangaarey, gawey nda kurkey no ga ba abalkade danyaŋ.
  • Abarba (a/ey/yaŋ)(ma) :Tuuriize kaŋ ga funu teeku laabey ra, a gonda Garza-garza taray haray nda tukkuwayze nga me fa ga, a ra haray no wo kaŋ I ga ŋwa go.Anaana.
  • Abarillu (o/ey/yaŋ)(ma): Annasaara handu taacanta kaŋ go marsu nda me game ra. Abarillu hando ra dungay no ga te gumo.
  • Abiyanso (a/ey/yaŋ)(ma): Batama kaŋ ra abiyey ga zumbu. Kawyey ra sinda abiyanso kaŋ ra abiyo beeri ga zumbu.
  • Abiyo (a/ey/yaŋ)(ma): Naarumay hari no kaŋ ra i ga boro nda jinay daŋ a ma deesi nd'ey.Sohon abiyo ra no borey ga koy makka (beene-hi).
  • Abunaadam (o/ey/yaŋ)(ma): Boro, annabi Adamu banda.
  • Adaase (a/ey/yaŋ)(ma) : Nooru marguyaŋ kaŋ jama ga te waafakay ra, i ga a ku ga dake care ga, alwaati ga ka alwaati. Adaase no Maymuna ku ga sintin ga fatawci.
  • Adaase-ɲa(o/ey/yaŋ)(ma): Bora kaŋ ga adaase nooru margu.Boro kulu kaŋ ku adaase no ga adaase-ɲa no nooru.
  • Adaawa (a/ey/yaŋ)(m): Balaawu , bone. Irkoy ma iri wa adaawa.Boŋ-futay.
  • Adadi (o/ey/yaŋ)(ma): Boro wala hari fo hina. Neerandikey mana hima ka zabu neesijo adado ga.
  • A me a me(yaŋ) (kab)(Nahaw): Sanniize marga no kaŋ ga ne a kulu .Muusa hawey na faro me a me ka.
  • Adagal(ey/ya) (ma): Ma no kaŋ i ga daŋ wayborey ga.
  • Adaka(a/ey/yaŋ) (ma): Jinay kaŋ i ga te nda bundu wala guuru ga bankaaray wala jinay fo yaŋ daŋ ga gisi, i ma hallasi. Kurmiizo kande adka me fo jinay (sundurku).
  • Adamayze (o/ey/yaŋ)(ma): Annabi Adamu banda. Adamyze kaŋ si goy nda nga lakkalo mana waana alman.
  • Adayzetaray (a/ey/yaŋ) (ma): Alhaali hanno kaŋ boro ga cabe. Caana ga alfukaaru konzo (Munaadamiizetaray).
  • Adani (o/ey/yaŋ) (tsif) (ma): Sifa no kaŋ i ga te boro kaŋ boŋo bu, a si hari fo bay, a teerey mo sinda maana se. Zanka adani si faham hari kaŋ cawandika ga ci a se.
  • Adanitaray (a/ey/yaŋ) (ma): Haalo kaŋ go adani ga. Kocciyo adanitara laala, a si hin ga kabu ga to ba iway.
  • Adar (ma): Ma no kaŋ i ga Taawa laabu ce nda. Kadade wo adar argurjay no kaŋ te ma.
  • Adarance (a/ey/yaŋ) (ma) : Adar boro . Adarance ga waani fatatwci.
  • Adakka  (a/ey/yaŋ) (ma): Jisima kobto koogante kaŋ i ga te foy. Adakka foy no wayhiijo te hunkuna.
  • Adamayzehandariya (o/ey/yaŋ) (ma): Jinay no kaŋ borey ga te ga taŋ beene, a ga dadaarataarey nda ma-gadiyey goyandi(sataliiti-fr). Dadaarataaro si boori hunkuna zama silililo si gaabu.
  • Adda (a/ey/yaŋ (ma) : Guuru tafay no kaŋ gonda bundu wala donko boŋ ; i ga zafa nd'a, i ga guusu fansi nd'a. Adda me kaanokoy zafayaŋ ga kaanu.
  • Addaabu (o/ey/yaŋ) (ma) : zaara kaŋ i ga daabu nd’a. Za jawo to no i ga day zankey se addaabu.
  • Addiini (o/ey/yaŋ)(ma): Irkoy ganayayaŋ fondo alsilaamatray addiina(diina).
  • Adduha(a/ey/yaŋ)(ma): Alwaati kaŋ wayna ga sintin ga koroŋ(aduha/aduwa).Adduha ra no wayborey ga koy habu ga foy-jinay day.
  • Adduha (a/ey/yaŋ)(ma): Jingaro kaŋ alsilaamey ga te alwaato kaŋ wayna ga sintin ga koroŋ. Alsilaamo kaŋ na diina di nda gaabi no ga adduha jingar.
  • Adduwa (a/ey/yaŋ)(ma): Irkoy-ŋwaaray. Iri adduwaa kaanu, baana haro kaŋ(duwaawu/ŋwaaray/faatiya).
  • Adduwa (a/ey/yaŋ)(teer): Boro ma Irkoy ŋwaaray. Za alsilaamey jingar ga ban no ga adduwa.
  • Adiika (a/ey/yaŋ)(ma): Zaara wala mosooro kaŋ ra i na jinay daŋ ga haw. Musa na nga bankaarey kulu daŋ adiika ra ga koto(diiko/diiku).
  • Akosu (o/ey/yaŋ)(mateer) : Curo da koolo boŋ sanda boro kaŋ na teera te kaŋ mana hagu a go dottiijo a go zankey ra ga fooru/wala wayhay kaŋ hay ka ban.
  • Bangay (o/ey/yaŋ)(mateer): Curo da koolo boŋ sanda boro kaŋ na teera te kaŋ mana hagu a go, dottiijo a go zankey ra ga fooru/wala wayhay kaŋ hay ka ban.
  • Adilante (a/ey/yaŋ)(teesif) : Sifa no kaŋ i ga te boro kaŋ gonda amaana se.Alkaali aadilante gonda darza borey do(aadili).
  • Adilay (a/ey/yaŋ)(ma): Amaana gaayiyaŋ. Jine-borey hima ga adilay daŋ ngey goyey ra.
  • Adilay (adilante)(teer): Boro ma ciiti nda fondo boro yaŋ game. Alkaaley hima ga aadilay ngey ciitey ra.
  • Adili (o/ey/yaŋ) (ma): Boro kaŋ gonda naanay, kaŋ si amaana ŋwa. Da boron a jinay talfi adili ga boro ma si joote.(Hayyaŋiize/adilante).
  • Albasan (a/o/ey/yaŋ) (ma): Kaaji kaŋ gonda gure taka ; i ga fansi ga daŋ foy ra, i ga a kopta wala a gura te gabu. Ma albasano dumbu day ni ma a margu nda hamo ga daŋ jiyo ra.
  • Adili (o/nte/ey/yaŋ)(tsif) : Sifa no kaŋ i ga te boro kaŋ gonda amaana se. Bonkooni adili gonda darza talkey do.
  • Adilitaray (a/ey/yaŋ)(ma) : Amaana gaayiyaŋ. Adilitaray ga boori.
  • Adookaafile (a/ey/yaŋ)(ma) : Bankaaray wala jinay zeeno kaŋ borey ga nfaani n’dey.Tutunnu.
  • Faka (a/ey/yan)(ma) : Me-ŋwaari garaw kaŋ alfari ga sambu hala a ga nga ntaaso wi. Nangu fo yaŋ, da boro na boko fo ta faka kulu ihinka no boro ga a bana
  • Afriki (a/o/ey/ yaŋ)(ma): Boro-bi laabey fando. Afriki fando borey baayaŋo kulu boro bi yaŋ no.
  • Afo (a/o/ey/ yaŋ)(ma) : (nahaw) hari kaŋ go nga hinne a ga cabe. Afo hinne no ay day.
  • Afo (a/o/ey/ yaŋ)(kab) : Kabiize sintina. Kwaayi fo kwaayi hinka , Afo-fo: Afo banda i ma ye ga di afo koyne.
  • Kaseeta (a/ey/yaŋ)teer): I ma boro wala sata, kunda ka baaru kaŋ hala hay fo mana te, kulu a go bora ga. Teeribugo goyteerey na ngey kaseeta yaŋ toonandi ngey jine funey do, kaŋ da i mana tonton ngey banandey ga, kulu ngey ga mutte.
  • afo[àfó](a/ey/yaŋ)(mtub): Boro, alman wala hari kaŋ sanni i go ga te. Ma si donda afa kaŋ ni di, a ga wasa borey kulu se.
  • Alciri (ey/yaŋ)mteer) : Dooriize no kaŋ haray no ga te, susubay da hinay i ga hari,ŋwaari wkc ŋwa a se ga alciri k’a.
  • Afolloŋ ( hinne/yaŋ)(sif) : Afo hinne. Lokkoliizey kaŋ koy yoona do ra, afolloŋ no mana du.
  • Alfabiiri (o/ey/yaŋ)(ma) : Hamniize no kaŋ ga alfarey ton waana waana mo boro kaŋ i ga yana farmi ga.
  • Alfari (o/ey/yaŋ)(mteer) : Boro kaŋ farmi ra wala farmi furo yaŋ waate no i n’a hay.
  • Alkaabe (a/ey/yaŋ)(ma) : Korfo no kaŋ i ga daŋ alman me ra ga haw me-ganda ga.
  • Allamanji (teer): Kaseeta yaŋ wala hanga candi yaŋ sanniize no(allamanji ni si ma no doŋ).
  • Agaram (o/ey/yaŋ)(ma): Caaca no kaŋ ra i ga boro kulu no kattayze gu. Waato din, agaram no caacayzey ga kar nda baayaŋ.
  • Agargar (o/ey/yaŋ)(ma): Tuuriize no kaŋ ga hima kalhã, a ga boro gunda kar da boro na a haŋ.tuuriize no kaŋ ga hima kalhã, a ga boro gunda kar da boro na a haŋ.
  • Agusi (o/ey/yaŋ)(ma): Labtanda fo dumi izo wane baalo.labtanda fo dumi izo wane baalo.
  • Abirillu : (o/ey/yaŋ)(ma): Almasiifu jiiro handu taacanta. Abrillu hando ga koroŋ gumo.
  • Adaasa: (a/ey/yaŋ)(ma) : Nooru marganay kaŋ borey ga te; I ma a ku kambe-kambe habu ga ka habu wala handu ga ka handu. Da muusa na adaasa ku kulu a ga day porporo.
  • Adaasa-ɲa:(o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ i daŋ adaasa jine a ma nooro margu, boro jarey ma ka g’a ku a do. Da ni n ani nooro ku, ni ma adaasaɲa no kaatibi way.
  • Adaka : (a/ey/yaŋ)(ma) : Bundu wala guuru sundurku kaŋ ra i ga bankaaray hallasi. Taalibiizey na ngey adakey soola za ciino ra ; boro kulu ma nga taamu zeeno nda nga kwaayi nda mudun taabu ga daŋ i ra zama da mo biya ga bo kulu i ga dira ga ye fu/hu.
  • Adamayzetaray (a/ey/yaŋ)(ma) : Borey takari hannay teera hannay. Iri fu/hu koyo na iri cabe adamayzetaray.
  • Adani : (o/ey/yaŋ)(masif) : Boro kaŋ si caram ba kayna. Irkoy ma si daŋ boro kulu ba ra.
  • Carambu : (o/ey/yaŋ)(ma): kuuru taamu kaŋ deena ga bare ga boro cayzey daabu.
  • Carambu : (o/ey/yaŋ)(ma): Balka-taamu. Kooro koy nga anzuray kwaara; ce fo carambu ce fo muku no a ga.
  • Carambu : (o/ey/yaŋ)(ma): Tuuri ɲa kaŋ ga fatta kooma ra. Carambu kopto no a ga sobay ga ka, iri si bay safaray kaŋ dumi a ga te.
  • Carambu : (o/ey/yaŋ)(ma): Kusu zanjarmi. Akuso bagu isa fonda ra, a kande carambey kwaara.
  • Alkama (a/ey/yaŋ)(ma): Ntaasu no kaŋ ɲaŋo nda izo kulu ga hima mo a hamno se no i ga ne fari-hamni.
  • Adani:(o/ey/yaŋ)(teer/sif) : Sifa no kaŋ i ga te boro kaŋ boŋo bu, a si hari fo bay, a teerey mo sinda maana se. Zanka adani si faham hari kaŋ cawandika ga ci a se
  • Adanitaray:(a/yy/yaŋ)(ma/sif): Haalo kaŋ go adani ga. Koociyo adanitara laala, a si hin ga kabu ga to ba iway.
  • Adookaafile: a/ey/yaŋ)(ma) : Bankaaray zeeno kaŋ i ye ga daŋ habu. Ce fo yaŋ boro ga du mudun wala kwaayi taji dookaafiley.(Yugu-yugu/bura-bura/gurfa-ga-suuban).
  • Yugu-yugu (o/ey/yaŋ)(ma): Bankaaray zeeno kaŋ i ye ga daŋ habu. Jaw waate yugu-yugu neerekey ga du daymi zama borey ga ba hargu kwaayi gumo.
  • Bura-bura (a/ey/yaŋ)(ma): Bankaaray zeeno kaŋ i ye ga daŋ habu. Bura-bura ra no boro ga tar ga du hargu kwaayi hanno.(adookafile/yugu-yugu/bunnuwaawu).
  • Bunnuwaawu [bùnnúwǎawù](o/ey/yaŋ)(ma): Bankaaray zeeno kaŋ i ye ga daŋ habu. Diila ra no bunnuwaawey ga ka, habiizey se.
  • Gurfa ga suuba (a/ey/yaŋ)(ma): Bankaaray zeeno kaŋ i ye ga daŋ habu. Diila ra no gurfa ga suuban ga ka, habiizey se. (adookafile/yugu-yugu/ Bura-bura).
  • Allamiyo : Bakaraw wala yaamaryaŋ sanniize no.Allamiyo ni si dabari fo barmay ga di.
  • Alwal o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ ga furo jine ga hay fo neera wala ga hay fo ceeci(Dillaŋ) 1) Hala ay koy habu ga alman neera kulu alwal (AAdili) no ay ga daŋ ay jine. 2)Hiijay ra bara kaŋ ga salaŋ arhiijo ma ga; haya kulu a kambe ra no a go (arkuru). Sulayman kati Husayni hiija alwalo. 3° Boro kaŋ ga woyboro ceeci boro fo se.Filaana di bonay day; hala boro ga te boro fo se alwal boro ga ceeci day boro boŋ se.(portookol fr.).
  • Almaarikoto (a/ey/yaŋ)(ma): Hamni haali fo no kaŋ boŋo nda ganda ga saba, gunda ga mari a ga ku gumo, a gonda fata taaci kuukuyaŋ. Almaari-kotey go bango boŋ ga deesi, zankey ga ne i se cuwal nda baabare sanda hansi yaŋ. Curayize no kaŋ go sigifa/garu jingaray ra, a ga fatta alamaari kambe.
  • Almandi (o/ey/yaŋ)(ma/teer): Boro kaŋ na hari kaŋ ganji te, i ga nooru wala jinay ta a ga. Muusa almaney no na faro ŋwaayandi a se no i na almandi.
  • Jeefe (a/ey/yaŋ)(teer): I ma hari yaŋ dake-dake care boŋ. Faadi koyo na jinayey jeefe jeefe tarbeezey boŋ. Wayborey go ga wayhiijo jianayey jeefe.
  • Seezuun (o/ey/yaŋ)(ma): 1)kaydiya yuuni/zuwan ga koy oktoba/oktoobur, 2)jàw nuwamba ga koy febuwaari/febiriye, 3)hàyni marsu ga koy maayu/mee.(Amma kaydiya ra gonda héemar a ga sintin jirmay ceeri yaŋ ga’koy jàwo furo yaŋ sanda satumba/sakatabar ga koy nuwamba).
  • Afirki (o/ey/yaŋ)(ma): Boro-bi laabey fando. Afirki fando borey baayaŋo kulu boro-bi yaŋ no.
  • Afo (a/ey/yaŋ)(ma): Zarma ciine kabiize sintina. 251 ra afo wo kabiize no.
  • Afo (dsif): Kaŋ manti jare, a mana to mo ihinka. Feejey kaŋ koy kuray ra afo mana jaaje.
  • Afo (a/ey/yaŋ)(m/tub): Boro, alman wala hari kaŋ sanni i go ga te. Ma si donda afa kaŋ ni di, a ga wasa borey kulu se.
  • Afolloŋ (dsif): Afo hinne. Lokkoliizey kaŋ koy yoona do ra, afolloŋ no mana du.
  • Agaram (o/ey/yaŋ): Caaca no kaŋ ra i ga boro kulu no kattayze gu. Waato din, agaram no caacayzey ga kar nda baayaŋ.
  • Kuluuje (a/ey/yaŋ)(teer): Boro bine ma kaanu gumo. Da windikoy fun naaruyaŋ, izey ga kuluuje. Kunguzuru ma boro di. Gorkasin yaŋ yaŋ mana garkasay ga fay ga care kuluuje. Kuluuje go boro kaŋ zaama yoona yga se.
  • Kuku (ey/yaŋ)(teer): Boro ma saabu boro fo wala Irkoy se. Boro kaŋ ga-ham baano ga kubay hima ga Irkoy kuku.
  • Agargar (o/ey/yaŋ)(ma): Tuuriize no kaŋ ga hima kalhã, a ga boro gunda kar da boro na a haŋ. Argagar ga boro wi, da boro na a haŋ ga laala.
  • Ahã (damb): Sanniize no kaŋ boro ga ci ga cabe kaŋ haro na boro dambarandi. Ahã, ni no na kalaaso ziibandi !
  • Ahã (to)(tuuy): Sanniize no kaŋ boro ga ci ga cabe kaŋ boro yadda. Ahã, ay ta sanno kaŋ ni ci.
  • Ahakkante (a/nte/ey/yaŋ)(sif): Gurbi no kaŋ go iyyanta nda yagganta game ra. Boro ahakkante Ali no ka yoona ga.
  • Agwaala: (a/ey/yaŋ)(ma) : Malfa beeri no kaŋ ra i ga arsaniize bambata daŋ ga kar. Agwaala no soojey ga care kar nda, wangu ra.
  • Zunku-zuray: (a/ey/yaŋ)(tma): Zunku ne da nga di tobay ne nda ne nga ga a di. Amma nga mo da hansi di nga a si to ne nda ne a ga nga di, annama mo da hansi di tobay a ga foy a banda a si duwa. Wo-ne a go ga nga di takooko(mamaaci).
  • Agusi: (o/ey/yaŋ)(ma): Labtanda fo dumi izo wane baalo. Yaawo na agusi duru ga daŋ nga foyo ra ga a komandi.
  • Anay: (o/ey/yaŋ)(ma): Kondi no kaŋ i ga miila za a na kar no bora ga bu. Boro si du ga ba sorra <<n’ay nama>> kubandi hala any na boro kar.
  • Akiika: (a/ey/yaŋ)(tuuy): Sanniize no kaŋ ga hari fo tabbatandi. Akiika, suba ay ga koy habu.(hakiika).
  • Akiika: (ma): Sanniize no kaŋ ga hari fo tabbatandi. Ay sinda sanno din akiikaa.
  • Aku: (o/ey/yaŋ)(ma) : Curayze no kaŋ i ga biiri, a ga hin ga boro sanni dondon. Curayze me kuubante. Annasaarey no ga aku day ga gaayi ngey fuwey ra.
  • Akwaaku: (o/ey/yaŋ)(ma): Teeburiize no kaŋ boŋ i ga jinay buuno-buuno dake ga talle kwaaraa ra. Akwaaku ra no Abdu ga nga jiney neera kwaaraa ra.(tarbeeza).
  • Alaada: (a/ey/yaŋ)(ma): Hari fo wala teere no kaŋ te doonay borey se. Kurɲe ma kabiyayaŋ wo alaada day no. 1)Naamu; tubu hari.Alaada no ga naŋ i ma wandiyo suuji hala i ga a hiiji.2) Nooru kaŋ i ga bana hiijey wala cabey waate. I na alaadey kulu bana, wa i no ngey wayhiijo. 3) Taabi ba. Dillaŋo ne dayka se a ma di nga feejo ga nga no nga alaada.
  • Alaada: (a/ey/yaŋ)(ma): Nooro buuno-buuna kaŋ i ga hã hiijay ga kaŋ manti hiijay nooro. Tugu-nooru wo alaada no kaŋ wandiyey ga ta arhiijo corey ga.
  • Alaada: (a/ey/yaŋ)(ma): Nooro kaŋ i ga boro kaŋ furo daymi jine no. Za daymo bu no dillaŋo ga alaadaa hã.
  • Ahakku : (o/ey/yaŋ)(ma): Kabiizo kaŋ ga ka iyye banda. Ihinka-hinka taaci no ga te ahakku.
  • Akusi: (o/ey/yaŋ)(ma): Caŋ no kaŋ ga to tobay beeray ; borey ga a hamo ŋwa. Bi-fo koliyo hane, borey na akusi boobo wi.
  • Akanka: (a/ey/yaŋ)(ma): kumbu-boŋ. Kumbu kaŋ sinda akanka farmi si kaanu.
  • Kayfi: (o/ey/yaŋ)(ma): Hari kaŋ ga boro di dambara. Danaw gurjay gonda kayfi.
  • Kayfi: (damb): Sanni no kaŋ boro ga ci da boro di hari kaŋ na boro dambarandi. Annasaarey ga boro boŋ londi fooru sohoŋ. Kayfi !
  • Kayfi: (teer): Boro ma hari te boro fo se kaŋ a si tammahã. Zanka yaamo fo no kayfi iri ga ; ga koonu no a faata borey ga.
  • Saaru :(yaŋ)(teer) : I ma kambe daŋ hari ra ga hari fo ceeci.
    Wandiyey go ga ngey cala kambe-guuro kaŋ daray bango ra saaru.
  • Soolam: (o/ey/yaŋ)(teer): I ma hari fo sambu ga ka hari wala hari-hari ra.
  • Yaaru: (yaŋ)(teer): I ma hay fo kaŋ taka fay nda haya kaŋ ra a go. A na gangamiize buuna yaaru ga ka haro ra, ga a na haro haŋ.
    Wayboro binayaykom no ga ham soolam ga ka kusu ra.
  • Laalabe: (a/ey/yaŋ)(teer): Boro ma kambe dake-dake ga hari kaŋ boro si ga di ceeci.
  • Laalube: (a/ey/yaŋ)(teer): Boro ma kambe dake-dake ga hari kaŋ boro si ga di ceeci
  • Lalabe: (a/ey/yaŋ)(teer): Boro ma dadabe/lalabe ga hay fo ceeci. Danawo na nga izo lalabe nda nga goobo
    Waybora go ga taasey kaŋ daray a se haro ra laalabe.
  • Dadabe: (a/ey/yan)(teer): 1)Ima hari ceeci sanda mo daabay ra. Danawo dadabe ga nga goobo ceeci.
    2)Hari kaŋ boro go ga ceeci batama ra, dadabu-beeri ra me-ŋwaari ceeci yaŋ ga sandi.
    3)Boro ma hari fo ceeci nda kambe, kubay wala hari ra.
    4)Sorka go ga hamiisey kaŋ furo birjo ra dadabe ga di.
  • Alaada:(a/ey/yaŋ)(ma): Kuri kaŋ ga dooru wayboro se, handu ga ka handu. Wayboro kaŋ go ga di alaada si jingar.
  • Alaahara: (a/ey/yaŋ)(ma): Nango kaŋ fundey ga koy buuyaŋ banda. Boro kulu no mana koy alaahara ga ka koyne.
  • Alaamisi: (o/ey/yaŋ)(ma): Habo zaari taacanta a ga no alzuma ga dake. Alaamisi no iri kwaaraa habo ga ŋwa.
  • Alaasar: (o/ey/yaŋ)(ma): Alwaato kaŋ go aluula nda almaari game ra. Alaasar no almaney ga jaaje.
  • Alaasar [àláasàr](o/ey/yaŋ)(ma): Jingaro kaŋ alsilaamey ga te alwaato kaŋ go aluula nda almaari game ra. Za alaasaro to no habu-ŋwaakey ga soola ga ye fu.
  • Alaasiray: (teer): Boro ma boro fo jance, a hari fo se. A ga harram borey ma care alaasiray.
  • Alaasiray: (a/yaŋ)(ma): Boro fo janceyaŋ, a haro se. Alaasiray si yu ganji kaani.
  • Alaasiritaray: (a)(ma): Alaasiri teera. Alaasitaray si boori.
  • Alaatuumi (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ baabo wala hayra hinkaa kulu bu ga dira ga naŋ. Kaŋ Ize-gani te alaatuumi waymo hinne no cindi a se nduɲɲa boŋ. Alaatuumi saajawyaŋ ga boori.
  • Alade: (a/ey/yaŋ)(ma): Kwaara alman no kaŋ i ga biiri a hamo se. Alsilaama si alade ham ŋwa (birɲa).
  • Alambaana: (a/ey/yaŋ)(ma): Farkay nda bari marga-marga ize. Amma nga bumbo si hay abada. Boro kulu na nga bari di, Muusa mo kaaru nga alanbaana boŋ. Alambaana ga beeri nda farkay, amma a si to bari.
  • Alandaaba: (a/ey/yaŋ)(mateer): 1)Teere no kaŋ ga kande hasaraw bambata.2) Ima boro boobo wi. Wango na kwaara kulu alandaaba. Isaa ce kalikoyey di alandaaba.
  • Alandaaba: (teer): Boro, alman wala hari fo ma teere te kaŋ ga kande hasaraw bambata. Yaara no na saajo kulu alandaaba.
  • Alaasiri: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ ga boro fo jance. Alaasirey na coro nda cora ka care ga.
  • Alanjata: (a/ey/yaŋ)(ma): Curo no kaŋ meyo gonda naaji, a karyaŋ nda gondi wane kulu afo. Alanjata hẽẽni ga humburandi. (Boro si ma alanjata hẽẽni ga koy ga a deede).
  • Alarba: (a/ey/yaŋ)(ma):1)Habo ra zaari hinzanta, nga no ga dake atalaata ga. 2)Wayboro kaŋ hay zaaro din. Hadiiza ga ti waybora din ma-kwaara, alarba wo a ma-gaaro no. Lokkoliizey si caw alarba wicir-kambu kulu.
  • Albaaruwa: (a/ey/yaŋ)(ma): Hamni no kaŋ i ga sisiji tumbaaku ra ga kar. Waato harsaniize si no, albaaruwa no wangaarey ga daŋ ngey malfey ra ga care wangu.
  • Albaaziize: (o/ey/yaŋ)(ma): Curayze no kaŋ hamney ga bi-bi. Heemar waate no boro ga di albaaziize nda baayaŋ.
  • Albahaaru: (o/ey/yaŋ)(ma): Sanni taji kaŋ i ga toonandi borey do. Zaari guuru fo no araajiyo fuume beero ga faransi ciine albahaarey no (Laabaari/baaru).
  • Alban: (o/ey/yaŋ)(ma): Doori no kaŋ ga alman kufu di. Haw kaŋ ga alban go ga koto, a dirawo mo ga yay.
  • Albaraadu: (o/ey/yaŋ)(ma): Satallayze kaŋ ra i ga attaayi hina. Nangu kulu kaŋ arwasey na care margu no albaraadu go i se danjiize boŋ.
  • Alborotaray: (a/ey/yaŋ)(ma): Aru mo-jine. Nangu fo yaŋ za caba hane no i ga hay-tajo alborotara dumbu. (Za caba hane no i ga hay-tajo alborotara boŋo kuuro dumbu, nangu fo yaŋ).
  • Alborotaray: (a/ey/yaŋ)(ma): Hari fo teeyaŋ bine kaŋ go boro se. Sooje kaŋ na alborotaray cabe wangu ra no ga tar ga du korfo.
  • Albursa: (ceey): Sanniize no kaŋ albeeri ga ci da naanandi harsu. Koyciya harsuyaŋ kulu ga no ɲaŋo ga ne albursa. Jitto na kociya harsu ; ɲaŋo gag a a zinji a go ga ne >albursa albursa<.
  • Alcabu: (o/ey/yaŋ)(ma): Guuriize no kaŋ go bari gaari ga ; a ra no boro ga ce daŋ ga kaaru bariyo boŋ. Bari gaaro ga no i ga alcabu haw.
  • Albarka: (a/ey/yaŋ)(ma); 1) Nafa kaŋ go hari fo ra wala boro fo ga. Ɲa wa gonda albarka zanka se. (Nafa). 2)Sorhô kaŋ ga boro tonton. Irkoy ma albarka daŋ ni izo ga. Muusa no du nga almaney albarka. 3) Daymi ra dogonay kaŋ dayko ga ceeci neerandiko ma te nga se. Albarka akwaaku koyo, neera ay se dala waranka.
  • Albarka: (a/ey/yaŋ)(ma): Zabuyaŋ ceeciyaŋ kaŋ dayko ga hã neerandiko ga. Faadi kaŋ ra jiney hayey go hantumante, dayko si albarka hã.
  • Albarkante: (a/ey/yaŋ)(sif): Kaŋ gonda albarka/nafa. Ŋwaari albarkante no ga zanka daŋ. Wayboro ga alboro ga boro ma du day ize albarkante. Koorante; faydante.
  • Albasan: (o/ey/yaŋ)(ma): Dumiize no kaŋ ga te gure laabo ra ; a ga te kwaari kaŋ ga te boosi kwaaray. Albasan gura ga doori boobo safar. Kaaji kaŋ gonda gure taka; i ga fansi ga daŋ foy ra, i ga a kopta wala a gura te gabu. Ma albasano dumbu day ni ma a margu nda hamo ga daŋ jiyo ra.
  • Albay : (o/ey/yaŋ)(ma) : Kuuru foolayze no kaŋ i ga koto jinde ga, ga nooru wala hari fo daŋ a ra. Agadas balley no ga waani albay hanno teeyaŋ.
  • Albeeri : (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ zeenu nga cala. Albeeri hima ga zankey daŋ fondo hanno ra.
  • Albeeri: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ te arkusu. Jiiri waytaaci ize kulu no te albeeri.
  • Albeeri: (o/ey/yaŋ): Boro kaŋ ga dabari nga caley se. Iri saruuso albeero na marga ce suba aluula.(Jine-fune / Jine boro).
  • Albeeri: (o/ey/yaŋ): Boro kaŋ manti zanka, boro kaŋ ga hin ga muraadu feeri nga boŋ se. Hala ni to ni boŋ day ni te. albeeri.(Arkusu,dottiijo, kabaw).
  • Alboray [àlbórày(a/ey/yaŋ)(ma): Boro wayme kurɲe wala boro kurɲe wayme nda boro arme wande wala boro wande arme. Boro si te bine alboray foori se.
  • Alborayze: (o/ey/yaŋ)(ma): Zanka aru. Waato, kunda no i ga alborayzey margu, da i ga i daŋ bangu.
  • Alboro: (a/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ manti wayboro. Alboro mana hima ga humburu wayboro.
  • Alboro: (a/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ ga yaaru wala kaŋ ga goy gumo. Muusu-beeri wiiyaŋ, kala alboro.
  • Alboro-doori: (o/ey/yaŋ)(ma): Doori no kaŋ alboro nda wayboro ga daŋ care ga. Alboro doori ga hin ga boro wi da i mana ter ga a safar.
  • Alcirka: (teer): Boro ma ŋwa susubay. Fari no Muusa ga alcirka.
  • Alcirkaaray: (a/ey/yaŋ)(ma): Susubay ŋwaaro kaŋ boro wala alman ga ŋwa. Susubay kulu no baaba ga iri no dala gu-gu, alcirkaaray nooru.
  • Alcabu-korfo: (a/ey/yaŋ)(ma): korfa kaŋ ga alcabey haw gaaro ga Adamu mana alcabu-korfa haw a ma sandi a se no gaaro na barkaro mulay kaŋ a go ga nga bariyo zurandi.
  • Alciyooma: (a/ey/yaŋ)(ma): Nango kaŋ fundey ga koy, buuyaŋ banda. Boro kaŋ mana gomni te nduɲɲaa wo ra sinda kaybana hanno alciyooma.
  • Aleesi: (o/ey/yaŋ)(ma): Gaara kaŋ boro ga te boro fo se. Aleesi hanno ba ilaalo. Sanni hinka kaŋ na care kubay. Muusa na aleesi hanno te Adamu se.
  • Aleesi: (o/ey/yaŋ)(ma): Sanni kaŋ boro yaŋ ga saba ga te deede waani-waani yaŋ ra kaŋ yaŋ ga koy care bande. Da boro fo na aleesi hanno te boro se boro bina ga kaanu.
  • Aleewa: (a/ey/yaŋ)(ma): Sukkar no kaŋ i ga zargandi ga leemu daŋ a ra ga candi day i ma a dumbu-dumbu. Zanka kulu kaŋ ga aleewa ŋwa gumo no hinjey ga sara.Sukker kaŋ i hina i ye ga a koogandi. Ma si aleewa boobo ŋwa ma si wayno.
  • Alfa: (a//yaŋ)(ma): Boro kaŋ na taalibitaray caw te a gonda nga kambe taalibiize yaŋ.2)Boro kaŋ ga goy nda kuraana. 3) Boro kaŋ ga cawandi. 4) Alboro albeeri kulu. Koy alfa do a ma ŋwaaray ni se hala ni ga naaru.
  • Alfaga: (a/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ na kuraana caw ga zumandi. Alfaygey ma ŋwaaray laabo se kaydiya albarkante.
  • Alfa caw-caw: (o/ey/yaŋ)(ma): Hamni beeri taalamante dumi fo no. Zankey koy alfa caw-caw diiyaŋ kwaaraa banda.
  • Alfa Mamman Jobbo: (ma): Alfaga no kaŋ fun Maasina ga ka Saayi kwaara annasaara jiiri 1800 No-din no a bu annasaara jiiri 1820.
  • Alfa Saybu: (ma): Kopti-tanda (Dooso Laabu) Alfaga danaw no kaŋ ture annasaarey mayra ga annasaara jiiri 1906 no i na a di ga konda Sokoto (Naajeeriya) hala i ga a wi no-din annasaara jiiri 1906 marsu hando jirbi 12.
  • Alfa Zaazi: (ma): Boro no kaŋ i na hay annasaara jiiri 1939 Fooga Gaya laabu. A tira ma ga ti Sumaana Zaataw. Araajiyo Nizeeru no a ga Zarma ciine nda Hawsa ciine faakaaray sijiri. A ga foori dondonay yaŋ te (tiyaatar) a ga gurjay baribata te araajo ra nda ma-ga-diyo ra (tolbizoon).
  • Alfaasici: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ ga cimi fondo bay amma a si a gana. Boro kulu ma si alfaasici te coro.
  • Alfaatiya: (a/ya/yaŋ)(ma): Irkoy-ŋwaara kaŋ boro ga te. Da boro ga ba ga naaru kulu boro ma alfaatiya ta.
  • Caceena: (a/ey/yaŋ)(ma): 1)Dunguri moto no kaŋ i ga haagu ji Caceena nda buuru no ay na arcirka nda, susubo.2) Dunguri kaŋ i na kuuro mottu ga ka, ga a ɲum ga i ma a sundandi ga koy ga a fufu hala i ga a ton ji walante ra; i ga a te gubguni kayna-kayna. Susubay kulu caceena no Ammar ga alcirka nda
  • Alfari: (o/ey/yaŋ)(ma) : Boro kaŋ farmi no ga ti a goy-ɲaŋo. Haraŋ kaydiyaa ce-dirawo ga alfari farhandi.
  • alfa-wande: (o/ey/yaŋ)(ma) : Hari ra curo no kaŋ ga hima gorŋo. Muusa gonda alfa-wande hinza nga kalo ra.( hari-ra-gorŋayze/hari-kuna-gorŋayze).
  • Alfayda: (a/ey/yaŋ): Nooyaŋ, goy wala hari fo teeyaŋ kookari. Zanka kaŋ sinda alfayda si du albeeri gaara.( albarka/kookari).
  • Alfayda: (a/ey/ yaŋ)(ma): Gaabi, hari fo teeyaŋ hina kaŋ go boro se. Da zanka sinda alfayda, caley ga foy ga a hẽẽnandi no.
  • Alfazar: (o/ey/yaŋ)(ma): Alwaato kaŋ ciino kuba sintin ga zabu, mo ga ba ga bo. Alfazar no Safi ga naaru ga koy Dooso.
  • Alfazaray: (teer): Boro ma dira za alfazar. Alfari fo yaŋ ga alfazaray no ga koy fari.
  • Alforma: (a/ey/yaŋ)(ma): Beeray kaŋ go boro se boro fo do. Zay nda taarikom sinda alforma borey do.
  • Alforma : (a/ey/yaŋ)(ma): Sabbu, sabbay ganda. Gorŋo alforma ra no danfana ga hari haŋ, cambu ra.
  • Alformante: (a/ey/yaŋ)(sif): Kaŋ gonda beeray borey do. Zanka alformante no ga du albeeri gomni.
  • Alfujaaji: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ koy Makka ga hijji. Alfujaajey ka ga fun Makka.
  • Alfukaarutaray: (ma): talkataray bambata. Alfukaarutaray se windo kulu zaara folloŋ no i se. Da boro fo fatta kala ihinka ma ye jine-hara ra hala a ga ka.
  • Alfuuzay: (sif): Kaŋ sinda nafa ; yaamo. Dili karyaŋ wo alfuuzay goy no.
  • Algabba: (a/ey/yaŋ): 1) Koko kaŋ i ga daŋ bankaaray ga ga a tinandi. Teela na algabba labbu a zaara baana ga ga te a se kwaayi beeri tino. 2) Teera kaŋ ga ne i ma boro no baani. Irkoy se kala ni ma algabba haw ay ga.
  • Algalamma: (a/ey/yaŋ) (ma): Algalamma boŋ tafiyo sanda fandu
  • Algaram: (a/ey/yaŋà (ma) : Algaram/agaram Waato din, agaram no caacayzey ga kar nda baayaŋ.
  • Algariibu: (o/ey/yaŋ) (ma): Boro kaŋ ga jinay jare ga dira ga barker. Sohoŋ algariibey si caw, i ga foy ga kay ga nooru ceeci no fondey Algayta: (a/ey/yaŋ) (ma): Foori jinay no kaŋ i ga te nda bundu nda guuru i ga a funsu a ma hẽ sanda seese. Barebarey batu kulu ra no i ga algayta kar.
  • Algaza: (a/ey/yaŋ) (ma): Taasa bambata wala bundu tu beeri kaŋ ra i ga almaney haŋandi, i ga i ŋwaayandi. Hawey na zooro kulu kaŋ go algazaa ra haŋ.
  • Algundam: (o/ey/yaŋ)(ma): Fu-me ga tanda kaŋ ga hima tongo-tongo. Algundam beeri fo no bonkoono te kaŋ ra a ga yawey kubayni.
  • Alhâ: (yaŋ)(ma): Taali kaŋ boro te. Alhâ hi : Boro ma boro fo hâ a ma taali fo bisandi boro se.
  • Alhã hi : (ey/yaŋ)(ma): Boro ma ne boro kaŋ se boro na taali te ma a bisandi boro se. Jingar kulu ga no alsilaamey ga alhã hi care ga.
  • Alhâ naŋ: (Alhakku naŋ yaŋ)(teer): Sanni kaŋ boro ga ci da boro na taali te boro fo se. Ni ma alhã naŋ ay se da sanno kaŋ ay te dooru ni ga.
  • Alhâ si : (ey/yaŋ(teer): 1)Tuuyaŋ kaŋ boro ga te da boro fo na alha hi boro ga.
  • Alhaku: (ma): Tilas kaŋ boro fo dake boro fo boŋ ; boro fo yaŋ ga miila kaŋ alaahara hinne no a ga bana. Musa alhako go Jawga boŋ. 2) Haŋ kaŋ i na boro taabi bana nda. Wa ta araŋ alhako ne.
  • Alhaali: (o/ey/yaŋ)(ma): Taka kaŋ go boro wala hari fo ga. Boro alhaali no i ga te ga sinji farey ra ga curayzey humburandi.
  • Alhaali: (o/ey/yaŋ)(ma): Da kaŋ go boro fo ga. Alhaali laalokoy gorkasinay ga dooru.
  • Alhaali: (o/ey/yaŋ)(ma): Mate kaŋ boro wala alman ga-ham baano go. Mate no jantekomo alhaalo go nda ?
  • Alhadi: (o/ey/yaŋ)(ma): Habo zaari iyyanta nga no ga dake asipti ga. Alhadi ga ka alhadi no almasiifey ga koy jingaray ga jingar.(jumaasi).
  • Alhaku: (o/ey/yaŋ)(ma): Tinay kaŋ boro fo wala teere fo ga dake boro boŋ. Almayaali jaraw alhako si kala windikoyo boŋ.(Dulum).
  • Alhaku: (o/ey/yaŋ) (ma): Banandi kaŋ i ga boro no, goy fo banda. Handu kulu kaŋ bu gomnanti ga goyteerey bana ngey alhakey.(Sungay).
  • Alhamdiya: (a/ey/yaŋ) (ma): Bari kaŋ hamno ga te sanda a ga bi. Alfa Saybu gonda bari boobo amma alhamdiya day no ga kaanu a se.
  • Alhamdulillaay: (a/ey/yaŋ) (ceey) (nahaw): Irkoy saabi. Alhamdulillaay! Mo te hayni te, ya-din-ga jiiro ga boori.
  • Alhazi:(o/ey/yaŋ) (ma) : ): Alboro kaŋ koy ga hijji Makka ga ka. Alhazi na hayni nda mo fay nga kura talkey se.
  • Alhinda: (a/ey/yaŋ)(ma) : Guuru bi nda guuru fo marga-marga kaŋ i ga hina ga te guuru kwaaray. Zaama kaŋ i te nda alhinda ga gay gumo.
  • Alhinna : (a/ey/yaŋ)(ma) : Dukum no kaŋ i ga a kopta koogandi ga te hamni ga ce nda kambe biibandi. Da jingar go ga candi ga ka, wayborey ga alhinna haw ngey cey nda kambey ga.
  • Lalle : a/ey/yaŋ)(ma) : Dukum no kaŋ i ga a kopta koogandi ga te hamni ga ce nda kambe biibandi. Hawsataray, boro si hiiji i mana a daŋ lalle.
  • Alkaafun [àlkàfûn](a/ey/yaŋ)(ma): Subu boosi saykoy kaŋ hawo ga kaanu a si te kala nangey kaŋ i ga jaw goyey te ra. Alkaafun izo no i ga koogandi ga te maaraasu safari. Subu no kaŋ i ga dumiizo saw jaw waate; i ga kopta daŋ doonu ra ga a hawo kaanandi. Alkaafuno te buzugu a na batama hawo kulu bare.
  • Alkaali: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ ga goro bonkoono jare ga ga ciiti borey se. Da alkaali salaŋ kulu sanno ban.
  • Alkaasi: (o/ey/yaŋ)(ma): 1)Fankurmay kaŋ laabu kaŋ ga afo juwal ga ta a ga jiiri kulu. Za i na hayni wi no i ga alkaaso ka waani. 2) ɲamtiyaŋ kaŋ boro ga te nga baase se alaasiritaray ra. Da baani go Hasan ga a si bisa ay ga a mana nga alkaaso ka.
  • Alkama: (a/ey/ yaŋ)(ma): Ntaasu no kaŋ ɲaŋo nda izo kulu ga hima mo a hamno se no i ga ne fari-hamni. Alkama hamni no i ga te buuru.
  • Alkamiisa: (a/ey/ yaŋ)(ma): Habo zaari taacanta nga no ga dake alarba ga. Waato din, alkamiisa nda alhadi hane no lokkoliizey si koy lokkol.
  • Alkariya: (a/ey/ yaŋ)(ma): Alkariyaa ra no kumandaw go nda goray.
  • Alkawli [àlkáwlì](o/ey/yaŋ)(ma): Sanka sambuyaŋ ga ne boro ga hari fo te. Adili no ga alkawli toonandi.
  • Alkoto: (a/ey/yaŋ)(ma): Nooni no kaŋ gonda camse fu kolkolante fo banda ra. Hari kaŋyaŋ banda no boro ga tar ga di alkoto.
  • Alkoto: (a/ey/yaŋ)(ma): Noono fuwo wala a dumi alhaali kaŋ zankey ga fooru nda. Waato, alkoto no i ga fun ga haw zanka jinde ga, taalam se.
  • Alkoto: (a/ey/yaŋ)(ma): Foori no kaŋ zankey ga te kaŋ ra i ga bora kaŋ ga a bu ŋwa kambe banda wala kambe gunda ga. Alkoto ga, i ga hin ga boro ŋwa kala boro kamba ma kande kuri.
  • Alkuba: (a/ey/yaŋ)(ma): Kwaayi beeri tino no kaŋ gonda bangum wala fuula. Alfagey nda bonkooney no ga alkuba daŋ nda baayaŋ.
  • Alkude: (a/ey/yaŋ)(ma): Zaara kwaaray no. Alkude bankaaray si te kazaama /boto se.
  • Alkuraana: (a/ey/yaŋ)(ma): Alsilaamataray tira beero kaŋ ra Irkoy sanney kaŋ a zumandi annabi Muhammadu (saw) boŋ go. Talibiize kaŋ na alkuraana zumandi kulu no ga hima ga waliima te
  • Allaga: (a/ey/yaŋ)(ma): Takuba kuuku. Balley no ga allaga jare nda baayaŋ.
  • Almaajiri: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ go ga sargay ceeci borey ga. Jilam-jilam no almaajiri fo yaŋ ga te arzakantey kwaara, jumma hane.
  • Almaajiri: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ go ga bayray ceeci alsilaamataray diinaa fondo ra. alfaga beeri go, alfaga kayna si ba i ma ne nga se alfaga, kala almaajiri.
  • Almaajiribara: (ceey): Sanno kaŋ almaajiri ga te da a ga ŋwaaray. Windi kulu kaŋ me taalibiize kay no a ga ne almaajibara.
  • Almaaray: (teer/k/s): Boro ma almaari te nangu fo. Man no ni almaaray kaŋ ay mana di ni?
  • Almaari: (o/ey/yaŋ)(ma): Wayna kaŋyaŋo banda ga koy ga to kuba furoyaŋo ga. Za almaaro furo no dandumikoy si di ga boori. 1)Da wayna kaŋ hala ciino ga furo hala almaaro to, da kuba sintin ga furo, kulu ni ma ban ganda.2) Jingaro kaŋ alsilaamey ga te da alwaato din furo. Hala i na almaari jingar kulu iri ma hawru.
  • Almaari: (o/ey/yaŋ)(ma): Jingaro kaŋ alsilaamey ga te za wayna to ga kaŋ. Raka hinza no go almaari jingaro ra.
  • Almaari-koto: (a/ey/yaŋ)(ma): Hamni haali fo no kaŋ boŋo nda ganda ga saba, gunda ga mari a ga ku gumo, a gonda fata taaci kuukuyaŋ. Almaari-kotey go bango boŋ ga deesi, zankey ga ne i se cuwal nda baabare sanda hansi yaŋ.
  • Almahaali: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro-biyey kaŋ fun Moroko laabu ga Gaawo ŋwa ngey nda laarabey.<<Almahaaley ga ti danga laarabey, Gaawo laarabey; ngey ga Gaawo ceeri>>Arma.
  • Almahaw: (o/ey/yaŋ)(ma): Haw no kaŋ ga gaabu, da a tunu a ga cilili no beena ra ga windi-windi. Hayni waate no almahaw ga tar ga tun ; borey ga miila hala ganji no go a ra.
  • Almahiiri: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ kambe ga sandi gumo. Almahiiri bina ga kankam nda a ma nooru ka ga hari fo hanno day.
  • Almajollo: (a/ey/yaŋ)(ma): Almajollo sundu no kaŋ i ga zu nine ra. Da Ammar mana du almajollo a ga foy boŋo ga sar.
  • Alman : (o/ey/yaŋ)(ma): Fundikooni ce taacikoy. Fulaŋo konda kwaaraa almaney kura do.
  • Alman: (o/ey/yaŋ)(ma): Nooru wala jinay kaŋ go boro fo mayray ra. Boro kaŋ na nga alman daŋ ga loktoro-kwaara cina na a daŋ fondo hanno ra.
  • Alman: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ si laasaabu ga hari te. Boro kaŋ ga hayra wow wo alman no.
  • Alman-mariya: (a/ey/yaŋ)(ma): Alman kayney sanda feeji nda hincin yaŋ. Borey ga laami alman-mariya ham ga bisa alman beeri wane.
  • Almankooni:(o/ey/yaŋ)(ma): 1)Boro kaŋ gonda alman wala boro kaŋ gonda arzaka. Almankooney hinne no i ce zama ngey no gonda nooyaŋ hina.2) Boro kaŋ gonda hayyaŋ boobo. Amiru wo almankooni no a gonda ize boob, tubaarikalla, a i zey kulu ga a sunfu a gpyo ra.Noorukooni, arzakakooni, daliilikooni.
  • Almantaray: (a/yaŋ)(ma): Alhaali kaŋ go boro kaŋ sinda laasaabu ga. Almantaray no ga naŋ boro ma hayra sobe.
  • Almasiifu: (o/ey/yaŋ(ma): Annabi Isa (Yeesu) diinaa ganako. Alhadi hane no almasiifey ga koy jingaray ga jingar. Kaabe kwaara boro.
  • Almayaali: (o/ey/yaŋ)(ma): Boro windo borey kaŋ jaraw go boro boŋ. Windikooney kulu no ga ngey almayaaley maayey daŋ kabu tiraa ra. Borey kulu kaŋ baafuna go boro fo jinde-banda ga. Ammar almayaaley go a windo me fo.
  • Almeeti: (o/ey/yaŋ)(ma): Bundiize no kaŋ boŋo gonda gudayze kaŋ da i na a ziiri hari fo ga kulu a ga danji sambu. Almeeti no i ga kar ga fitilla diyandi. Mansici, mancisi.
  • Almoosi: (o/ey/yaŋ)(ma): Goy-jinay no kaŋ i ga botogo kusu kaŋ i go ga cina meyo hanse nda. Botogo kusu cinako kulu no si jaŋ almoosi.
  • Aloomar: (o/ey/yaŋ)(ma;kab):1)Fundi kuku. Irkoy ma ni no aloomar.Alwaato kaŋ fundikooni ga te nduɲɲaa ra. Boro kaŋ mana fay sigaari haŋyaŋ aloomaro si ku gumo.2) Kaŋ si te sohoŋ. Da a dira kala aloomar koyne.
  • Alsilaama: (a/ey/yaŋ)(ma): 1)Boro kaŋ go annabi Muhammadu (saw) diinaa ra. Alsilaamey kulu care ɲayze yaŋ no.2)Annabi Muhammadu Irkoy diya kaŋ suuji nda hallasi ma tabbati a ga bande borey. I daahirandi kaŋ Irkoy wo nga folloŋ no; i ga jingar ce gu, zaari kulu, ga makka Kaaba guna; i ga zakka ka; i ga me-haw handu fo jiiri kulu; i ga koy Makka ga hijju hala i gonda hina. Kuraana no alsilaama wo ga gana.
  • Alsilaamataray: (ma;teer): Teera kaŋ ga daahirandi kaŋ boro ya alsilaama no. Alsilaamataray ganjey igu no. 1)Afo boro ma Irkoy daahirandi, 2)ihinka, boro ma jingar ga Makka Kaaba do, 3)ihinza boro ma zakka ka, 4)itaaci boro ma me-haw, 5)boro ma koy Makka ka hijju nda hina go.
  • Al'umma: (a/ey/yaŋ)(ma): Jama kaŋ go diina follonka bande. Annabi Muhammadu (saw) al'umma ga ti al'umma kokoranta. Jama.
  • Aluula: (a/ey/yaŋ)(ma): Alwaato kaŋ wayna ga sintin ga siiri ga koy alaasar furanta. Aluula guuru hinza no lokkol ga tun.
  • Aluula: (a/ey/yaŋ)(ma): Jingaro kaŋ alsilaamey ga te alwaato kaŋ go susubay nda alaasar game ra. Za goyteerey na aluula jingar ga ban no i ga soola ga koy goy.
  • Alwaati: (o/ey/yaŋ)(ma): Teere fo waate wala mo a gayyaŋo. Alwaatey kaŋ bisa, zanka si salaŋ albeeri me ra. waati, satti saaye.
  • Alwala: (a/ey/yaŋ)(ma): Gaagaarey ɲumyaŋo kaŋ alsilaama ga te hala a ga jingar. Jirbi tino ga alwala ceeri.
  • Alwala: (teer): Alsilaama ma nga gaagaarey ɲum hala a ga jingar. Boro kaŋ mana alwala sinda jingar.
  • Alyanga : (a/eu/y/yaŋ)(ma): Dabari ma koma boro se teere laalo fo jine. Alyanga no na waybora di kaŋ izo go ga kambe daŋ kooko dunga ra.
  • Arzaka (a/ey/yaŋ)(ma): Hari kaŋ ga nafa kaŋ go boro fo mayray ra. Fatawci ra boro ga hin ga tar ga te arzaka. alzaka, kambe-ziibi, alman, daliili.
  • Alzam: (o/ey/yaŋ)(ma): Korfa kaŋ ga guuru go ; i ga a daŋ bari wala farkay me ra ga a kaaru, ga du ga a may ga boori. Bari kaŋ mana gooje si kaaru da alzam si a ga.
  • Alzanaaye : (a/ey/yaŋ)(ma): Nduɲɲa ŋwaayaŋ. Noorukooni kwaara hiijay gonda alzanaaye.
  • Alzanaaye : (ey/yaŋ)(teer): Boro ma nduɲɲa ŋwa. Arwasey nda wandiyey go ga alzanaaye, hiija do.
  • Alzanna:(a/ey/yaŋ)(ma): Alaahara nangu kaana kaŋ ra i ga borey kaŋ na goy hanno te nduɲɲaa boŋ daŋ. Boro kaŋ na goy laalo boobo te nduɲɲa si furo alzanna.
  • Alzuma: (a/ey/yaŋ)(ma): Habo zaari iddanta ; nga no ga dake alaamisi ga. Alzuma kulu no alsilaamey ga care kubay jumma jingara ra. han-beeri, jummo.
  • Ambilansu: (o/ey/yaŋ): Moota kaŋ ga jantekomey jare ga kond'ey loktoro-kwaara. Za ambilansu na jantekom sambu no a ga dira ga hẽ.
  • Ambulooku: (o/ey/yaŋ)(ma): Takadda foolayze alhaali kaŋ ra i ga tira daŋ ga samba. Ambulooku ra no i ga sappe tira daŋ ga furu sundurko ra, laabu boobo ra.
  • Amiina: (tuuy)(nahaw) Tuuyaŋ kaŋ boro ga te gaara banda. Alfa daŋ duwaawu borey ma ne amiina, gaara kaŋ saba nda amiina.
  • Amin: (tuuy): Gaara banda tuuyaŋo kaŋ boro ga te ga ne Irkoy ma ta. Da alfa go ga faatiya ta no borey ga ne amin !
  • Amiiru: (o/ey/yaŋ)(ma): Bora kaŋ ga laabu gande fo may. Kwaarakoyey no ga margu ga amiiru daŋ. Laabukoy, bonkooni. Sanniizo asulo laarabu ciine no.
  • Amirka: (a/ey/yaŋ)(ma): Nduɲɲaa ra, fando kaŋ go Afirki se wayno-kaŋay. Amirka fando ra no Barzil laabu go.
  • Amma: (yaŋ)(sorr): (nahaw) Sanniize no kaŋ ga ka deede ra ga cabe kaŋ sanney kaŋ game ra a go ga care ho. Baaba koy habu amma a mana kande iri se habiize. Annama, day, amma-day; kulu-nda.
  • Amma: (a/ey/yaŋ)(ma) : Boro kaŋ mana alkuraana caw. Da i ga waliima te, alfagey no ga caw, ammey mo ga hangan.
  • Amma: (sorr):(nahaw) Sanniize no kaŋ ga cabe kaŋ ba kaŋ sorrayze sintina teera te a si ihinkanta wano ganji teeyaŋ. A na a sambu beene amma a mongo a se zeeriyaŋ. amma-day; kulu-nda.
  • Amma: (a/ey/yaŋ)(ma) : Bi ; boro kaŋ si waani cawyaŋ. Araŋ ammey wo no ga miila araŋ na hay fo kulu bay ga bisa borey, araŋ mo no ga boona bayray.
  • Ampuulu: (o/ey/yaŋ(ma): Diji alhaali kaŋ i ga daŋ tontilaaye ra wala kuuraŋ ga a ma di. Galley ra, fondo beerey kulu ga no i ga ampuulu yaŋ daŋ ga sasar.
  • Anaana: (a/ey/yaŋ)(ma): Kopto no kaŋ i ga daŋ attaayi wala leemu hari ra, a hawo ma du ga kaanu. Arwasey ga ba attaayi kaŋ ra i na anaana daŋ haŋyaŋ.
  • Anaana: (a/ey/yaŋ)(ma) : Kuduwaaru laabu no i ga anaana daŋ nda baayaŋ.
  • Anambogoro: (a/ey/yaŋ)(ma): Hamni-bi bambata no kaŋ ga-hamo ga boogu. Za anambogoro zumbu ŋwaari boŋ no a ga wa a ra.
  • Adamayze: (o/ey/yaŋ)(ma): Annabi Adamu banda. Adamayze kaŋ si goy nda nga lakkalo mana waana alman. Boro, munaadam, munaadamiize, adamiize, abunaadam, inaadamiize.
  • Bazaga: (a/yaŋ)(teer): Boro ma isa yaw ga bisa. Kurka nda nga hawey go ga bazaga ga koy gungo ra.
  • Anduɲɲa: (a/ey/yaŋ)(ma): Laabu fando kaŋ boŋ iri go ga iri baafuna te. Anduɲɲaa ra, Afirki fando no te ga-bi nda fandey kulu.
  • Anfaani: (o/ey/yaŋ)(ma): Hari kaŋ ga kande boro se gomni, tontoni. Cawyaŋ gonda anfaani. Hinfaani, nafan infaani.
  • Angare: (a/ey/yaŋ)(ma): Zamaani birji ; birji no kaŋ i ga te teeri-bugu ra/luuzin ra. Angare ga naŋ dumiize ma tar ga zaada, da a go ga du hari.
  • Ankofo:(a/ey/yaŋ)(ma): Tafar, feeri-feeri kaŋ i ga daŋ ce wala kambe ga. Pol iisey na ankofo daŋ zayo kambey ga, ga a daŋ ngey moota ra.
  • Ankoli: (o/ey/yaŋ)(ma): Ce daŋyaŋ ga farkay haw cante cire a ma si boro zeeri wala gurjay ga boro ma ce koli boro cala ce fa ga ga ceeci ga a zeeri wala a ma si boro zeeri se. Exemple d'usage : Argurjey ra, Langa-langa ga waani ankoli daŋyaŋ.
  • Ankoro: (a/ey/yaŋ)(ma): Ga-ham ga nango kaŋ tanje biriyo nda cante ga dabu. Wayboro kaŋ sinda ankoro beeri ga taabi hayyaŋ ga. Honkoru.
  • Ankaŋay: (o/ey/yaŋ)(ma): Feema kaŋ i te nda tondi hinza . Kuso dake ankaŋo boŋ hala dajo di. Feema, fankoli, kangay.
  • Ankuura [ànkùurà](a/ey/yaŋ)(ma) : Cimbiti dumi beeri fo no. Ɲamay gomdo-fuwo gonda ankuura boobo.
  • Ankuwa [ànkùwâa](a/ey/yaŋ)(ma) : Boro kaŋ boro nda a go ga koko boro wala hari fo me. Ankuwa hinka bine si kani care ga.
  • Ankuwaataray [ànkùwàatàrây](a/ey/yaŋ)(ma): Kokoyaŋ kaŋ boro yaŋ ga te boro wala hari fo me. Ankuwaataray no na arwasu hinkaa yanjandi.
  • Anna [ánnà](a/ey/yaŋ)(ma) :Tooru ganko. Anna si jingar, a si ba jingarko.
  • Annabi [ànnábì] ](o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ Irkoy samba borey ga a ma i waazu. Annabi Isa ga no Annabi Muhammadu (saw) ga dake. Diya, Diya, Dontoni. Annabi-ɲ
  • Annajaasa: (a/ey/yaŋ)(ma) : Ziibo kaŋ ga fatta nda mo-jine wala nda banda-hare. Annajaasa ga alwala ceeri. Toosi/sokomi/kwaara/banda, wiri.
  • Annama [ànnàmá](a/ey/yaŋ)(ma) : Birjo na keerawo di annama a koma. Amma.
  • Annasaara: (a/ey/yaŋ)(ma) : Ga-kwaaray kaŋ yaŋ go urop nda Amirka fandey boŋ. Annasaarey no kande pottol boro-bi laabey ra.
  • Annasuwa: (a/ey/yaŋ)(ma) : Hari kaŋ i ga te borey ma farhã se. Annasuwa ma ga no kura zankey ga cin ga kura haabu. Salmahaalay/ foori-hanno.
  • Anneema: (a/ey/yaŋ)(ma) : Beeray kaŋ go boro se borey do. Beene-hari wo anneema no kaŋ Irkoy ga zumandi borey se. Ga-kuri/Darza/Sabbu.
  • Anniya: (a/ey/yaŋ)(ma) : Hari teeyaŋ sijiri kaŋ go boro bine ra. Ay gonda anniya kaŋ ga naaru suba. Niyya/Niya.
  • Anniya: (a/ey/yaŋ)(teer) : Boro ma himma daŋ ga hari fo te. Boro ma hari fo teeyaŋ daŋ boro bumbo wane bine ra. Iri ma anniya ga koy ga di jantekom.
  • Anniya: (a/ey/yaŋ)(teer) : Boro ma cacar ga hari fo te. Lokkoliizo anniya no ga nga tiraa tooru. Haw/Cacar.
  • Anniya: (a/ey/yaŋ)(teer) : Boro ma hari fo teeyaŋ sijiri boro bina ra. Alfaro go ga anniya ga koy ga nga faro zooru.
  • Annoori: (o/ey/yaŋ)(ma) : Ntanda haali no; a beeri nda kayna, a ga bi a ga boro ton hala boro na a no fondo. Za susubo kaŋ annooro na ay ton, hala sohoŋ ay go ga ma dooro. Almaniize buuniyaw bi no kaŋ ga boro ton. Za annoori na boro ton no nango ga fuusu.
  • Annoori-deesa (a/ey/yaŋ)(ma) : Annoori bi no kaŋ ga deesi. Waati kaŋ hayno nin no annori-deesa ga fatta ga borey ton. Noori fata koy kaŋ ga desi.
  • Annuura (a/ey/yaŋ)(ma) : kaari no kaŋ ga bangay adamayze monduma ga. Hiijay ga annuura zumandi boro ga.
  • Anogo (a/ey/yaŋ)(ma) : Karre doori no kaŋ haray wala ŋwaari kaŋ boro doona jaŋay ga te boro se. Da boro doona hari kwaaray no boro jaŋ'a boro, ga te anogo.
  • Ansofi (o/ey/yaŋ)(ma) : Hamiisa kwaaray no kaŋ ga hima marjanda amma a ga ku nd'a. Gari, zaway, marjanda nda ansofi kulu hamiisa yaŋ no kaŋ gonda maani.
  • Anspakteer (o/ey/yaŋ)(ma) : Lokkol wala poliisi hawzuko. Poliisi anspakteerey no na konkonse te ga kwaaya neerekey di.
  • Antama (a/ey/yaŋ)(ma) : Biiri tu kaŋ boro ga hay nda ga-ham ga. Ali gonda antama beeri fo nga kamba ga.Irkoy-tombi.
  • Antampiriizi (o/ey/yaŋ)(ma) : Saruusi no kaŋ ga goy beeri-beeri yaŋ te. Saatom antampiriizo no na Dooso fonda te.
  • Antankoli (o/ey/yaŋ)(ma) : Ce daŋyaŋ ga farkay haw cante cire a ma si boro zeeri. Za boro na antankoli daŋ farkay ga no a ga suti.
  • Antarayze(o/ey/yaŋ)(ma) : Goyteeri kaŋ zumbu saruusi goy ra, jiiri dimma fo goy banda. Handu hinza ga ka handu hinza no i ga antarayze bana.
  • Antare (a/ey/yaŋ)(ma) : Goy zumbuyaŋo kaŋ boro kaŋ go annasaara goy ga te, jiiri fo goy dimma banda. Boro kaŋ to jiiri waygu cindi gu kulu no ga koy antare.
  • Antare (a/ey/yaŋ)(teer) : Annasaara goyteeri ma zumbu, jiiri dimma fo kaŋ a te goyo ra banda. Jiiri waranza goy banda no iri meetaro antare.
  • Antugay (a/ey/yaŋ)(ma) : Wayboro kaŋ hay, a mana te jirbi waytaaci. Da antugay fatta a mana naasu, a fooraykasiney ga a jance. Wayharji, albora aruharji.
  • Anza (a/ey/yaŋ)(ma) : tuuri-ɲa kayna kaŋ koptey gonda du ; tuuro din izo. Da haray te no borey ga anza hawru te.
  • Anzuray (a/ey/yaŋ)(ma): Boro ize wande wala a kurɲe. Alwaati ga ka alwaati kulu no Ganda anzuray ga ka ga a hiire baani.
  • Anzuray (a/ey/yaŋ)(ma): Boro wande wala boro kurɲe hayra. Boro ma may nga anzuray se sanda mate kaŋ boro ga may nga hayra se.
  • Aŋŋwaara (a/ey/yaŋ)(ma): Almaniize buuney kaŋ ga ntaasu sara. Safaro kaŋ ga aŋwaarey wi no abiya go ga say farey ra.
  • Aŋwaara (a/ey/yaŋ)(ma): Almaniize buuney kaŋ ga ntaasu sara. Safaro kaŋ ga aŋwaarey wi no abiya go ga say farey ra.
  • Aɲaamuri (a/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ ga boro wi ga a hamo ŋwa. Naajiriya laabo gonda aɲaamuri boobo.
  • Aparanti (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ go ga mooto funko gana ga mooto funyaŋ dondon. Da mooto kange haw fun, aparantiyo no ga kond'a i ma a hanse. Mooto-hansi.
  • Ar (damb): Wawi no kaŋ i ga te boro kaŋ na taali te boro se se. Ar ! ni zanka yaamo.
  • Ara (damb) : Sanniize no kaŋ i ga ci ga farkay gaaray. Ara gwaami !.
  • Araajiyo (a/ey/yaŋ)(ma): Fuwo kaŋ da boro ga salaŋ a ra i ga ma boro se amma i si di boro. Waati kaŋ kabarandiyaŋey to, kawye boro kulu no si mooru nga araajiya.
  • Araajiyo (a/ey/yaŋ)(ma): Loktoro-kwaara goy-jinay no kaŋ i ga ga-ham ra hare foto sambu nda. Fota kaŋ goy-jina din ga te. I na kotokoono daŋ raajiyo ga di hala a kufey mana sara.
  • Araajiyo (a/ey/yaŋ)(ma): Fu beero kaŋ ra i ga salaŋ, sanno ma koy ga fatta fu kayney ra. Araajiyo goyteerey sandika koy ga di ngey ministaro.
  • Araajiyo (a/ey/yaŋ)(ma): Sooje goy-jinay no kaŋ i ga albahaaru no nda care se. Araajiyo no i te ga sooja kaŋ koy naaruyaŋ izo caba ci a se.
  • Araajiyo-kolob (o/ey/yaŋ)(ma): Faakaaray no kaŋ i ga te araajiyo ra ga borey boŋey feeri. Waato, alarba cini kulu no araajiyo-kolobey ga ngey faakaara te, araajiyo fu beero ra.
  • Aracce (a/ey/yaŋ)(ma) : Tuuri no kaŋ ga te kwaari yaŋ a ga hima kaana amma a ga kaanu gumo, i ga saro fifiri ga kaama ; a haro no i ga te sukkar wala aleewa. Aracce no a kaama kala a te wayno. Arce.
  • Ya-din-ga (sorr):’nahaw' Sanniize no kaŋ ga cabe kaŋ teera fo no ga afo candi. Bora kulu ka, ya-din ga bato ga beeri da a tonton.
  • Araŋ (tub): Boobari boro hinkante ma tubuko. Araŋ di. 2)(nahaw) boobari boro hinkante wanetaray tubuko. Araŋ ma cawo kaŋ araŋ te lokkol yaara fu. Wa araŋ kambey sambu. 3) (nahaw) Boobari boro hinkante doodo tubuka. Araŋ no di zayo.
  • Arcilla a/ey/yaŋ)(ma) : Kooko no kaŋ i ga ta ga furo a ra ga kani, soboro ma si boro nama se. Loktorey na borey yaamar i ma kani arcilla ra, kaydiya waate kaŋ soborey ga ba gumo. Jidan sorbo/sanje.
  • Arcirka (a/ey/yaŋ)(teer) :  Boro ma ŋwa susubay. Gallu ra, boro boobo si arcirka nda hawru sita
  • Arcirkaaray (a/ey/yaŋ)(teer): Ŋwaaro kaŋ boro ga ŋwa susubay. Da boro du arcirkaaray hanno, zaaro ga to boro mana haray. Hincinkaaray.
  • Argalamma [àrgàlámmá](a/ey/yaŋ)(teer): Sanniize no kaŋ i ga ci ga boro fo jance. Argalamma ce koogo danga waaliya.
  • Argam (o/ey/yaŋ)(ma): Alboro jiiri 30 ga koy 40 ize kaŋ go nga gaabi nda ra. Argam hinne no ga hin ga miila nga ma laabo may.Kaabaw.
  • Argunu (o/ey/yaŋ)(ma): Alboro, aru kaŋ si hay. Ali wandey ba afo mana hay, argunu no.
  • Argurjay (a/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ ga gurjay. Taawa argurjey kulu baaliji yaŋ no.
  • Arhiiji (o/ey/yaŋ)(ma): Alboro kaŋ go ga hiiji wala kaŋ mana gay ga hiiji. Ŋwaaraykey go ga moolo kar arhiijo se.
  • Ariya (ceey): Sanniize no kaŋ i ga ci ga hincin nda feeji gaaray. Da ni ga ba hincin ma dira nangu ra kulu ni ma ne a se ariya.
  • Arja ](ceey) : Sanniize no kaŋ i ga ci ga hansi gaaray nda. Karja.
  • Arji (a/ey/yaŋ)(ma): Jinay no kaŋ borey ga albahaaru hangan nda. Yammayzo kwaara arjiyo ga hê gumo. Araajiyo.
  • Arkane (o/ey/yaŋ)(ma): Boro ma ma ni ga-hamo ra farga beeri kaŋ ga boro yangalamdi. Muusa koy koli ga zuru ga arkane, a mana du mo ham kulu. Taabi.
  • Arkuru (o/ey/yaŋ)(ma): Albora kaŋ furo hiija jine, arhiijo do hare. Way-ɲaŋey kande suuban fo arkuro se.
  • Arkusu (o/ey/yaŋ)ma): Boro kaŋ ga zankataray fun. Arkusu ma fay zankey ra foori, da a si ba nga ma haawu. Dottiijo / Albeeri.
  • Armajollo (a/ey/yaŋ)(ma): Taba kopto koogo kaŋ i te hamni boro ga a daŋ niine ra ga zu, kala a ma boro tissandi.  Arwaso na sundu zu day a tisso kala niiso fatta niina ra.
  • Arhinkayze (o/ey/yaŋ)(ma): Boro hinka kaŋ baabey baaba fo wala i baabey ɲa fo i baaba fo. Arhinkayze hinka si fooru nda care. Arhinkayze no ga Bandaado hay. Sogo-hinayze.
  • Ariize (o/ey/yaŋ)(ma): Boro kaŋ funu windikoy ize alborey ga. Ariize kulu kaŋ do bango ra Tuula ma a ŋwa.
  • Arkuuru (o/ey/yaŋ)(ma): Alboro kaŋ ga ba way ga laala. Arkuuru arzaka kulu wayborey no ga a ŋwa a ga.
  • Arkuurutaray (ma): Arkuuru goy. Arkuurutaray ra day no nig a cantu sambu da ni mana haggoy. Zinayaŋ /boguyaŋ.
  • Arme (o/ey/yaŋ)(ma) : 1)Wayboro kayne wala a beere alboro. Waymey na nooru boobo margu ngey arme hiija ga.2) Ma kaŋ ɲa ize, baaba ize wala hasay ize wayboro ga nga beere wala kayne alboro ce nda. Si Ali ga ti Kasay Arme. Ma kaŋ wayboro ga hin ga alboro fo ce nda hala asi a bay.
  • Arma (a/ey/yaŋ)(ma) : Boro-biyey kaŋ fun Morokku laabu ga Gaawo ŋwa ngey nda laarabey, Almahaaley ngey ga ti danga Gaawo laarabey ngey ga Gaawo ceeri.
  • Aroomaazi (o/ey/yaŋ)(ma): Ciiri alhaali, hari-hari wala gude, kaŋ i ga daŋ ŋwaari ra a ma du ga kaanu. Aroomaaziyey dumey ga ba, gorŋa wano go no, hamiisa wano go no nda afo yaŋ.
  • Tiyabuuko/tiyaabukaw(a/ey/yaŋ)(ma): Wayboro wala alboro kaŋ gorokasina bu. Hajo wo tiiyabuuko no, mannan no gorokasino bu.
  • Arwasay (yaŋ)(teer): Arwasu ma koy ga faakaaray wandiyo se. Handu folloŋ no Siita na Daari arwasay kaŋ i hiija te.
  • Arwasay (a/ey/yaŋ)(ma):Harey kaŋ arwasu ga te wandiyo se ga cabe kaŋ nga ga baar'a hiijay se. Zaaku arwasa ku gumo hala a hiija ga te.
  • Arwasu (o/ey/yaŋ)(ma): Alboro furo-taji. Arwasey ga ceeci ga care yana boogu ra, wandiyey ma di.
  • Arwasu (o/yaŋ): Wandiyo wane bine-baako albora. Sukkar karto hinka no Haysa arwaso konda a se, me-hawo ga.
  • Arre (a/ey/yaŋ)(ma) : Hari kaŋ ga afo ganji a ma te, kaŋ ga hirri daŋ hari fo teeyaŋ se. Za borey sintin farmi no kwaarakoyo ga fe ga arre daŋ almaney taŋyaŋo farey ra se.
  • Arre (ceey) : Sanniize no kaŋ boro ga te ga feeji wala hincin ce. Arre jindi !.
  • Arsan (o/ey/yaŋ)(ma): Malfa tondo kaŋ i ga daŋ a ra. Malfa boobo, soojey arsaŋo kala nga kambe windi.
  • Arwasu (o/ey/yaŋ)(ma): Alboro furo-taji kaŋ mana hiiji. Wandiyey na arwasey burɲe ngey dondoŋ fooro do.
  • Arzaka (a/ey/yaŋ)(ma) : Hari kaŋ ga nafa kaŋ go boro fo mayray ra. Fatawci ra boro ga hin ga tar ga te arzaka. (Kambe-ziibi/alman/daliili).
  • Arzakante (a/ey/yaŋ(ma): Boro kaŋ gonda arzaka. Kwaaraa arzakantey no margu ga loktoro-kwaara cina. (daamante/gondakoy/noorukooni/almankoy/fondokoy).
  • Arzalay (a/ey/yaŋ)(ma): Alboro kaŋ ga ba zalay gumo. Arzalay arzaka kulu wayboro no ga a ŋwa.(zalayze).
  • lokkoliize wanji cawyaŋ asi a ga fun lokkol.(Daasi/ya-din-ga).
  • Asibti (o/ey/yaŋ)(ma): Habo zaari iddanta ; alzuma ga no a ga dake. Zankey si koy lokkol asibti hane.
  • Asiid (o/ey/yaŋ)(ma): Hari fo dumi no kaŋ i ga daŋ mooto baateeri. Da asiid mun bankaaray ga, a ga a ŋwa ga say
  • Asiiransi (o/ey/yaŋ)(ma): Tira no kaŋ ga kay boro se, da mooto hasaraw wala goobare yaŋ te boro se. Da mooto kaŋ gonda asiiransi kaŋ, asiiranso no ga a hanse. (boŋ-batu).
  • Asili (o/ey/yaŋ)(ma): Nangu kaŋ hari fo sintin wala kaajo kaŋ ga boro fun. Zarma fooyaŋ asilo ga ti Zabarkan.
  • Asipti (o/ey/yaŋ)(ma): Habo ra, zaari iddanta. Asibto hane no iri ga ka.
  • Askeeli (o/(y/yaŋ)(ma): Goy-jinay no kaŋ i ga tinay neesi nd’a. Gallu faawakey baayaŋo kulu no ga goy nda askeeli.(sikeelu).
  • Astangafurullaayi (ccey): Sanniize kaŋ boro ga ci da boro ga ba Irkoy ma hari kaŋ si boori kambandi boro ga. Astangafurullaayi, Irkoy ma iri wan da haya din.
  • Asuusu (o/ey/yaŋ)(ma): Sundurku kaŋ ra i ga nooru gisi. Koppa asuuso ra no i ka zambar way ga ruggaa mansiney hanse.
  • Asuuta (a/ey/yaŋ): Bundiize yaŋ no kaŋ i ga sinji ga curo di. Du-bangu no zankey na ngey asuutey hirri.
  • Ataay (o/ey/yaŋ)(ma): Sinwey wala laarabey tiyo. Kande albaraado iri ma ataayo dake.
  • Atalaata (a/ey/yaŋ)(ma): Habo zaari hinkanta, nga no ga dake atinni ga. Atalaata no iri kwaaraa habo ga ŋwa.
  • Atampa (a/ey/yaŋ)(ma): zaara no kaŋ i ga kay nda mansin. Wayborey no ga atampa haw nda baayaŋ.
  • Atcirya (a/ey/yaŋ)(ma): Zanka hay-taji. Da atcirya mana tar ga hẽ kulu loktorey ga a kar-kar no. (Atakirya).
  • Atfara (a/ey/yaŋ)(ma): Ganji curo no kaŋ ga hẽ aluula nda alaasar waate. Za alfarey ma atfaraa hẽẽno no i na alaasaro jingar.
  • Atileeti (o/ey/yaŋ)(ma):Boro kaŋ ga-ham salleyaŋ ra a ga zuru, a ga sar wala a ga foori dumi fo te. Da iri laabo atileetey koy yoona do doŋ i kande iri se maday.(Haama).
  • Atinni (o/ey/yaŋ)(ma): Habo zaari jina. Atinni no Ɲamay habo ga ŋwa.
  • Atkurma (a/ey/yaŋ)(ma): Saaji boro dunguriyaw boŋ beerikoy. Atkurma no ziima fo yaŋ ga goy nda.
  • Attaayi (o/ey/yaŋ)(ma): Kopto no kaŋ i ga zargandi ga sukkar daŋ ga haro haŋ. Balley nda laarabey no ga attaayi haŋ gumo.(Ataayi/Saayi).
  • Ay (mtub): Afari boro sintinay tubuko. Ay koy ay mana sambu, ay mana koy bis'a.
  • Ay (wsif): Afari boro sintinay wanetaray sifa. Ay feejey ga naasu.
  • Ay (wtub): Sanniize no kaŋ ga kay bora kaŋ go ga salaŋ nangu ra ga wanetaray cabe. Feejey jaaje amma ay waney mana ka.
  • Aya (a/ey/yaŋ)(ma): Kuuraana wala linjiina ra sorro fo. Aya iyye no go faatiya ra.
  • Ayar (ma): Nizeeru laabo azawa-kambe tanara. Arlit kwaara si kala ayaro ra.
  • Aya (a/ey/yaŋ)(ma) : Ciiti tira ra fondo fo. Mayray-tiraa aya fo ne zanka kulu gonda fondo a ma furo lokkol.
  • Ayaba (a/ey/yaŋ)(ma): Tuuriize no kaŋ kuuyaŋo ba nd’a tafayaŋo. D’a nin a ga say. Da i n’a fifiri, a ga du kambu baana kaŋ ga ŋwa. Abarba fafe fo summaare no a day.(Banaana/ayaaba).
  • Ayi (mtub): Afari boro sintinay doodo tubuko. Ayi no ni ga waw?(Yaayi).
  • Ayu (o/ey/yaŋ)(ma): Isa ra alman beeri no kaŋ gonda fandu nga banda ra ; subu no a ga ŋwa. Ayu maani ga kaaji doori safar. A kuuyaŋ ga to meetar 3 a tina ga to kilo 500. Fundikkooni no kaŋ borey ga humburu. Hala sorkey na ayu di kulu i ga boŋo pati no hala i ga kanda kwaara.
  • Ayu-barzu (o/ey/yaŋ)(ma): Kuuru kaŋ i bi karyaŋ se. Ayu-barzu no hawkayzey ga care soote nda.
  • Azal (o/ey/yaŋ)(ma): Hari kaŋ te sabiili ga boro wi. Sigaaro day no te a se azal.
  • Azal (o/ey/yaŋ)(ma): Sanniize no kaŋ ga cabe kaŋ hari fo gay gumo kaŋ a go ga te wala kaŋ i ga a bay. .Za azal no soŋey borey nda zarmey ga fooru nda care.(Doŋ).
  • Azariya (a/ey/yaŋ)(ma): Dumiize gura kaŋ i ga say a ma fatta, wala a zay-tajo. Kalikoyey ga care no salaatu azariya.
  • Azawa (a/ey/yaŋ)(ma): Kambu kaŋ nga nda dandi-kambe ga care guna. Taneera na iri laabo azawa kulu ŋwa.
  • Azawa-kambe (a)(ma): Kura kaŋ go wayna-funay se kambuwo. Hala kaydiya bisa azawa ra no kurkey ga konda almaney.
  • Ayyo (ceey): Ayyo filaana, ni di kala ni na asara.
  • Aziya (a/ey/yaŋ)(ma): Bonkoono faada ra bora kaŋ ga haggoy nda laabo arzaka. Wa koy di aziya hala araŋ gam alfa daymi sijiri.
  • Azwar (o/ey/yaŋ)(ma): So haali no kaŋ gonda me kuku fune-fune koy kaŋ i ga tuuri haŋandi nd’a saddiŋey ra. Boro kulu ma sambu azawar 2 ga haŋandi nangu ɲa 10.
  • Azi (ma) : Fando kaŋ ga hirri nda Yuurop ; nga ra no siinuwey, indiyey nda laaraabey baayaŋo kulu go. .Sawdiya si kala Azi fando ra.
  • Ba Zarma ciine abajadaa hantumiize hinkanta ; biiri no.
  • Ba (a/ey/yaŋ)(teer): Boro ma te boro wala hari fo muraadu ; boro ma te a laami. Sobbo Soga nda Lobbo Soga ga ba care.
  • Ba (a/ey/yaŋ)(teer): Boro wala hari ma bisa nga cala. Ize kulu no si ba nga baaba.
  • Ba (a/ey/yaŋ)(teeb): Sanniize no kaŋ ga cabe kaŋ hari fo si afo ganji. Ba kambe fumbu koyo si a dumbu.
  • Ba (dmb): Sanniize no kaŋ boro ga ci da boro di hari kaŋ na boro  humburandi wala kaŋ beeri nda boro. Iri ba ! muusu-beero koma.(Bu).
  • Ba (teer): Boro fo ma hari fo kaŋ boro si miile hala a ga hin ga a te. Ay na ni ba nda zaytaray.
  • Ba (teer/si): Hari ma te iboobo. Siin laabu borey ga ba gumo.
  • Ba (teer/si) : Sanniize no kaŋ i ga ci zanka se da i ga ba a ma ka ga hampa. Koyciya kaŋ go ga hẽ ɲaŋo ne a ma ka ga ba.
  • Ba (a/ey/yaŋ)(ma) : Hari kaŋ boro du fayyaŋ ra. Da sorkey na ayu di, sorko-baabo baa ga bisa boro fo-fo kulu wane.
  • Ba (fur) : Nahaw, Boro wala hari kaŋ i ga miila mana to hari kaŋ hagu no a ga cabe. Ba Musa go koy faawa do hunkuna.
  • Ba (srro): Nahaw, Teera fo kaŋ si afo ganji no a ga cabe. Ba Ammar ka, ni ma si dira.
  • Ba (sorr.ku) : di ba.
  • Ba fo (teer/teer/si): Sanniize no kaŋ boro ga ci ga cabe kaŋ boro ba si nda hari fo. Ay ba fo nda hari kaŋ ibarey ga ci, zama ga bay kaŋ i si ba ay se gomni day no.(Ba si).
  • Ba si (teer) : Ba si.
  • Baaba (a/ey/yaŋ)(ma) : Hayra alboro. Zanka alboro biirima si kala baabo kambe ra.
  • Baaba dangay (a/ey/yaŋ)(ma) : Boro ma si saalu boro kaŋ go ga salaŋ boro se. Da albeeri go ga salaŋ zanka se, zanka ma si a baaba dangay.
  • Bazaga (a/ey/yaŋ)(ma): Nangu kaŋ borey ga hin ga isa yaw. Bazagaa ra no borey ga gana ga koy gungo ra.
  • Bazaga (a/ey/yaŋ)(ma): Botogo batama kaŋ ga hari gaayi. Za i fansi kambe-jinde cine no i du hari bazaga ra.

Guna iri kambe-goyey!

Telefoon+32492408621